4 маусым Қазақстан Республикасының Мемлекеттік рәміздері күні

Мемлекет басшысы мемлекеттік рәміздер туралы айта келіп: "Біз Тәуелсіздігіміздің рәміздерін қастерлеп құрметтеуіміз керек. Әрбір азамат Қазақстанның Туын, Елтаңбасын, Әнұранын қастерлеуі тиіс. Бұл біздің халқымыздың мақтанышы!». Бұл сөздерді әрбір қазақстандық есте сақтауы және жүрегінде сақтауы тиіс. Өйткені, біз халықтың өзіндік ерекшелігін, өмір салтының ерекшеліктерін, оның ішкі мақсаттары мен ұмтылыстарын көрсететін ерекше, терең мағынаға толы белгілер туралы айтып отырмыз.
Мемлекеттік рәміздері жоқ тәуелсіз ел жоқ. Өз тәуелсіздігін жариялаған уақытта Қазақстан егемендік туралы Декларацияны қабылдап, өзінің саяси мәртебесін бекітті. Содан кейін күн тәртібінде мемлекеттік рәміздер туралы мәселе көтерілді. Елдің алғашқы рәміздері-Ту мен Елтаңба 1992 жылғы 4 маусымда тәуелсіздік жарияланғаннан кейінгі 130-шы күні қабылданды. Әнұранның мәтіні сол жылдың 11 желтоқсанында бекітілгені белгілі.
Мемлекеттік рәміздерді қабылдау жас мемлекет үшін оңай болған жоқ. Тиісті мемлекеттік органдар мен мекемелер мұқият дайындала отырып, оған бар жауапкершілікпен кірісті. 1992 жылдың басында Жоғарғы кеңестің Президиумы мемлекеттік рәміздерді дайындау бойынша жұмыс тобын құру туралы қаулы қабылдады. Осы құжатқа сәйкес арнайы шығармашылық комиссия құрылды. Оның құрамына белгілі заңгерлер, қоғам қайраткерлері кірді. Көп ұзамай Елтаңба, Ту, Әнұран жобаларын әзірлеуге конкурс жарияланды. Байқауға қатысушылардың алдында күрделі және жауапты міндет тұрды. Мемлекеттік рәміздер міндетті түрде тарихи, саяси, экономикалық символизмді қамтуы керек еді. Байқауға 600-ден астам адам қатысты. Конкурсқа қатысушылар мемлекеттік ту эскиздерін шығармашылық әзірлеумен 1 200 өтінім берді. Бұдан басқа, болашақ елтаңбаның 245 бейнесі мен 67 сипаттамасы, сондай-ақ әнұранның 750 нұсқасы түсті.
Мемлекеттік рәміздерді қабылдау процесінде Елбасы ерекше рөл атқарғанын атап өткен жөн. Ол Әнұран мәтініне нақты түзетулер енгізіп, тиісті терминдерді қазақ тілінде қолдануға баса назар аударды. Соның арқасында "елтаңба" (Елтаңба), "әнұран" (гимн), "рәміздер" (символ) сөздері кең қолданысқа енді... содан бері Қазақстанның Мемлекеттік Туы олимпиадаларда, түрлі халықаралық спорттық жарыстарда бірнеше рет желбіреді. Әнұран бірнеше рет шырқалды. Біздің көк аспан Туы ең биік таулардың шыңдарында, Арктикада, Антарктидада, тіпті ғарышта да орнатылды.
Мемлекеттік рәміздер ел өмірінің ажырамас бөлігі болып табылады. Қазақстандықтар оларға құрметпен қарап, қымбат тұмар ретінде құрметтеуі тиіс. Өйткені, бұл символдар арқылы біздің елімізді әлемде таниды. Онда қазақ халқының тарихы, мәдениеті мен дәстүрлері бейнеленген. Олар жастарда Отанға деген сүйіспеншілік, патриотизм сезімін оятады, батылдық сияқты қасиеттерді қалыптастырады. Тәуелсіздіктің алғашқы жылдарынан айырмашылығы, қазір елде Әнұранның мәтінін білетіндер аз. Бұл насихат, идеологиялық жұмыстардың нәтижелерінің бірі.
Рәміздер балабақшалар мен мектептерде, жоғары оқу орындары мен мемлекеттік мекемелерде көрнекті орындарда орналастырылған. Әнұранның орындалуымен байланысты ерте жастан бастап қалыптасқан дәстүрлер маңызды тәрбиелік әсерге ие. Бұл әсіресе балалардың реакциясынан, осындай сәттерде бастан кешкен ынта-жігерінен көрінеді. Балаларда, жастарда өз Отанына, туған жеріне деген мақтаныш, оларға деген сүйіспеншілік, қорғауға дайын болу қалыптасады.
Әлемдегі мемлекеттік рәміздер өте алуан түрлі және кейде қызықты ерекшеліктерге ие. Әр түрлі елдердің жалауларындағы басым түс қызыл болып шығады. Бұл әр үш жағдайдың екеуінде орын алады. Одан кейін ақ, көк, сары және қара жалаулар. Әнұранға келетін болсақ, Жапония мен Иорданиядағы төрт жолдан тұратын ең қысқа мәтіндер. Ал әлемдегі ең ұзын әнұран мәтіні, 158 кватрайндан – Грецияда. "Бостандыққа арналған әнұранды" грек ақыны Дионисиос Соломос 1823 жылы жазған.